Brak odpowiedzi do tego tematu

[admin1413390249]

Tłuszcze (Lipidy) należą do dużej grupy naturalnych związków organicznych, nierozpuszczalnych w wodzie, natomiast rozpuszczalnych w rozpuszczalnikach organicznych takich jak eter etylowy, eter naftowy, chloroform, benzen, aceton itd. Do lipidów zalicza się też pochodne lipidów naturalnych i pokrewne im związki, które zachowują cechy lipidów. Lipidy występują we wszystkich żywych organizmach. W roślinach są one obecne przede wszystkim w nasionach i w miąższu owoców, a w organizmach zwierząt w różnych narządach lub jako wyodrębniona tkanka tłuszczowa.

Funkcje

- są najbardziej skoncentrowanym źródłem energii, z 1 g tłuszczów wyzwalają się 9 kcal,
- są wygodnym i głównym źródłem materiału zapasowego (umożliwiają robienie przerw między posiłkami, podczas pracy, umożliwiają funkcjonowanie organizmu poza strefą neutralności cieplnej - utrzymywanie temperatury ciała),
- nagromadzony w tkance tłuszcz chroni przed nadmiernym wydzieleniem ciepła, pozwala na adoptowanie się w niskiej temperaturze, wewnątrz organizmu utrzymuje narządy w stałym położeniu, zapobiega ich przemieszczaniu się,
- odłożone w organizmie lipidy są magazynem wody, 30-50% tkanki tłuszczowej stanowi woda, spalenie 100 g tkanki tłuszczowej wyzwala 107 g wody,
- mieszane tłuszcze pożywienia są źródłem witamin rozpuszczalnych w tłuszczach: A, D, E, K i Niezbędnych Nienasyconych Kwasów Tłuszczowych (witamina F),
- tłuszcze w pożywieniu oszczędzają gospodarkę białkami i witaminami z grupy B,
- mają dużą wartość sytną - hamują wydzielanie soku żołądkowego, podnoszą smak potraw,
- pełnią funkcję budulcową, są składnikiem błon komórkowych oraz stanowią ważny element wchodzący w skład wielu hormonów, cholesterolu oraz ważnych substancji wewnątrzkomórkowych.

Zapotrzebowanie

Tłuszcze powinny dostarczać 25-30% wartości energetycznej dziennej racji pokarmowej dorosłego człowieka. Powinny to być tłuszcze nienasycone, nie utwardzane chemicznie, pozbawione izomerów trans.

Dzienny poziom zalecanego spożycia Tłuszczy z podziałem na wiek i płeć*

Grupy ludności Tłuszcze
Ogółem [g] [%] energii z tłuszczów
Dzieci 1-3 lat 50 35
Dzieci 4-6 lat 60 32
Dzieci 7-9 lat 75 32
Chłopcy 10-12 lat 90 31
Dziewczęta 10-12 lat 80 31
Młodzież męska 13-15 lat 105-115 31
Młodzież męska 16-20 lat 110-125 30-31
Młodzież żeńska 13-15 lat 90-95 30-31
Młodzież żeńska 16-20 lat 85-90 30-31
Mężczyźni 21-64 lat praca lekka 80-85 29-30
Mężczyźni 21-64 lat praca umiarkowana 95-10 29-30
Mężczyźni 21-64 lat praca ciężka 125-135 30-32
Mężczyźni 21-64 lat praca bardzo ciężka 145-150 30-33
Kobiety 21-59 lat praca lekka 70-75 29-30
Kobiety 21-59 lat praca umiarkowana 85-95 30-32
Kobiety 21-59 lat praca ciężka 105-110 31-33
Kobiety ciężarne (II połowa ciąży) 90 29
Kobiety karmiące 110 29
Mężczyźni 65-75 lat 75 29
Mężczyźni powyżej 75 lat 65 28
Kobiety 60-75 lat 70 29
Kobiety powyżej 75 lat 60 27

*(według Szczygieł A. i inni: Normy żywienia IŻŻ, zaktualizowane w 1980 r. Żyw. Człow. i Metab., 10, 2, 143, 1983.)